به نقل از «ایران اکونومیست»

سه دلیل اهمیت "لیلة الرغائب"

تاریخ انتشار: ۶ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۴۰۶۹۹

درباره معنای "رغائب" و "لیلة الرغائب" آنچه در ذهن عموم مردم به اشتباه نقش بسته، «شب آرزوهاست»؛ در حالی که معنای دیگری برای آن متصور است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایران اکونومیست، شب رغبت به‌سوی خدا و پاداش الهی یا به تعبیر حدیثی 'لیلة الرغائب'، عنوان اولین شب جمعه ماه رجب است. رسول خدا صلی الله علیه و آله در این باره فرمود: «از اولین شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید؛ زیرا شبى است که ملائک آن را «لیلة الرغائب» مى‌نامند؛ این نامگذارى به این جهت است که هنگامى که یک سوم از شب گذشت، هیچ مَلکی در آسمانها و زمین نمى‌ماند مگر اینکه در کعبه و اطراف آن جمع مى‌شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آنگاه خداوند نورش را بر آنان ظاهر می‌‏کند و به آنان مى‌فرماید: «اى ملائکم هر چه مى‌خواهید از من درخواست کنید. ملائک می‌گویند حاجت ما این است که روزه‏ داران رجب را بیامرزی. خداوند مى‌فرماید: این کار را انجام دادم؛ لَا تَغْفُلُوا عَنْ لَیْلَةِ أَوَّلِ جُمُعَةٍ مِنْهُ -أی من شهر رجب- فَإِنَّهَا لَیْلَةٌ تُسَمِّیهَا الْمَلَائِکَةُ لَیْلَةَ الرَّغَائِبِ، وَذَلِکَ أَنَّهُ إِذَا مَضَى ثُلُثُ اللَّیْلِ لَا یَبْقَى مَلَکٌ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا وَ یَجْتَمِعُونَ فِی الْکَعْبَةِ وَ حَوَالَیْهَا وَ یَطَّلِعُ اللَّهُ عَلَیْهِمْ فَیَقُولُ لَهُمْ: یَا مَلَائِکَتِی سَلُونِی مَا شِئْتُمْ؟ فَیَقُولُونَ: یَا رَبَّنَا حَاجَتُنَا إِلَیْکَ أَنْ تَغْفِرَ لِصُوَّامِ رَجَبٍ. فَیَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: قَدْ فَعَلْتُ ذَلِکَ.»

در بند اول این روایت شریف، رسول خدا صلی الله علیه و آله تذکر می‌دهند نسبت به شب جمعه‌ی اول ماه رجب غفلت نکنید؛ اما غفلت نسبت به چه موضوعی؟ نسبت به یاد و محضریت خدا، همچنان که در آیاتی از قرآن خداوند عموم انسان‌ها و مؤمنان را دعوت می‌کند تا از یاد او غافل نشوند و یکی از ویژگی‌های اقوام هلاک‌شده را غفلت از آیات الهی معرفی می‌کند. در آیه205 سوره اعراف می‌خوانیم «وَ اذْکُرْ رَبَّکَ فی‏ نَفْسِکَ تَضَرُّعاً وَ خیفَةً وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ وَ لا تَکُنْ مِنَ الْغافِلینَ» یعنی و در دل خویش، پروردگارت را بامدادان و شامگاهان با تضرع و ترس، بى‏‌صداى بلند، یاد کن و از غافلان مباش. اما ایام مبارکی از سال وجود دارد که تأکید بیشتری مبنی بر مراقبت از غفلت و توجه بیشتر به محضریت خدا صورت گرفته است که از جمله‌ی آنها لیلةالرغائب است.

برای درک بهتر مفهوم غفلت و نیز درک محضریت خدا، شب‌های قدر مثال مناسبی است. در این شب، مؤمنان سعی می‌کنند تا طلوع آفتاب در اوج توجه به خدا باشند و از هرگونه مسائلی که سبب غفلت می‌شود،‌ دوری کنند. جایگاه 'لیلةالرغائب' از لحاظ معنوی به حدی است که می‌توان با همان حس و حال شب قدر از آن استقبال کرد، مضاف بر اینکه این شب مزیّن به نور ماه رجب و نیز برکات شب جمعه است. بنابراین لیلةالرغائب از این لحاظ نورٌ علی نورٍ تلقی می‌شود. درباره اهمیت شب جمعه همین بس که امام محمد باقر علیه‌السلام فرمود «خداوند متعال هر شبِ جمعه از آغاز شب تا پایان آن ، از فراز عرش خویش ندا می‌دهد: «آیا بنده مؤمنى نیست که تا پیش از سپیده دَم مرا براى آخرت و دنیایش بخواند و من پاسخش دهم؟ آیا بنده مؤمنى نیست که تا پیش از سپیده دَم از گناهانش به درگاه من توبه کند و من هم به سوى او بازگردم (و توبه اش را بپذیرم) آیا بنده مؤمنی نیست که من روزى‌اش را بر او تنگ کرده باشم و او تا پیش از سپیده دَم افزایش در  روزى‌اش را از من بخواهد و من بر روزى او بیفزایم و به آن گشایش دهم؟ آیا بنده مؤمنِ زندانى و غم‌زده‌اى نیست که از من بخواهد از زندان آزاد و رهایش کنم؟ آیا بنده مؤمن ستمدیده‌اى نیست که تا پیش از سپیده دَم از من بخواهد که دادش را بستانم و من انتقام او را بگیرم و داد وى بستانم؟» و تا سپیده دَم به این ندا ادامه مى‌دهد.1»

اما در فراز دوم روایت، رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌فرماید ملائک این شب را شب رغبت‌ها معرفی کردند «لَیْلَةٌ تُسَمِّیهَا الْمَلَائِکَةُ لَیْلَةَ الرَّغَائِبِ.» این امر گویای آن است که شب رغائب جنبه‌ای آسمانی دارد و یا متصل به آسمان است و اهل آسمان آن را به همین نام می‌شناسند؛ لذا انسان مؤمنی که می‌خواهد از تعلقات دنیا دل بکند و آسمانی شود،‌ لیلةالرغائب موهبتی الهی محسوب می‌شود. از این جهت توجه صرف داشتن به خواسته‌های دنیوی بدون در نظر گرفتن رشد معنوی مطلوب این شب نیست.

در فراز سوم حدیث می‌خوانیم که تمام ملائک آسمان‌ها و زمین در این شب در کعبه و حوالی آن جمع می‌شوند و از خداوند می‌خواهند روزه‌داران رجب را مورد مغفرت قرار دهد. همین امر نشان می‌دهد که بهترین تحفه‌ی مؤمنان در لیلةالرغائب جلب مغفرت الهی است.

--------------
پاورقی:
امام باقر علیه‌السلام: اِنَّ اللّه َ تَعالى لَیُنادى کُلَّ لَیْلَةِ جُمُعَةٍ مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ مِنْ اَوَّلِ اللَّیلِ اِلى آخِرِهِ : اَلا عَبْدٌ مُؤمِنٌ یَدْعونى لاِخِرَتِهِ وَ دُنْیاهُ قَبْلَ طُلوعِ الْفَجْرِ لاُِجیبَهُ؟ اَلا عَبْدٌ مُؤمِنٌ یَتوبُ اِلَىَّ مِنْ ذُنوبِهِ قَبْلَ طُلوعِ الفَجرِ فَاَتوبَ عَلَیْهِ؟ اَلا عَبدٌ مُؤمِنٌ قَد قَـتَّرتُ عَلَیهِ رِزقَهُ فَیَساَ لَنِى الزِّیادَةَ فى رِزقِهِ قَبلَ طُلوعِ الفَجرِ فَاَزیدَهُ وَ اُوَسِّعَ عَلَیهِ ؟ اَلا عَبدٌ مُؤمِنٌ سَقیمٌ یَساَلُنى اَن اَشفیَهُ قَبلَ طُلوعِ الفَجرِ فاُعافیَهُ؟ اَلا عَبدٌ مُؤمِنٌ مَحبوسٌ مَغمومٌ یَساَلُنى اَن اُطلِقَهُ مِن حَبسِهِ وَ اُخَلِّىَ سَربَهُ ؟ اَلا عَبْدٌ مُؤمِنٌ مَظلومٌ یَساَلُنى اَن آخُذَ لَهُ بِظُلامَتِهِ قَبلَ طُلوعِ الفَجرِ فَاَ نْتَصِرَ لَهُ وَ آخُذَ لَهُ بِظُلامَتِهِ ؟ قالَ علیه السلام : فَلا یَزالُ یُنادى بِهذا حَتّى یَطلُعَ الفَجرُ. (تهذیب الاحکام، جلد 3 ، صفحه 5)

انتهای‌پیام/

منبع: خبرگزاری تسنیم

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: تا پیش از سپیده د م لیلة الرغائب آیا بنده ا لا ع ب شب جمعه ماه رجب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۴۰۶۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ویژگی‌های «عملیات وعده صادق» چه بود؟

تابناک _ سردار سرتیپ پاسدار رمضان شریف در آیین گرامیداشت هفته عقیدتی- سیاسی در سپاه و بسیج اظهار کرد: ۴۵ سالی است که در کشور موضوع فلسطین به عنوان مسئله‌ای اصلی مطرح است و دومین راهپیمایی بزرگ ما در کشور نیز راهپیمایی روز قدس بوده است. نزدیک به ۸۰ سال از اشغال فلسطین توسط اسرائیل می‌گذرد و آمریکا و اذنابش حامی این رژیم بوده و هستند.

وی با بیان این‌که «عملیات طوفان الاقصی در سال گذشته، حمایت از فلسطین را قوت بخشید»، افزود: این عملیات پر قدرت علیه رژیم صهیونیستی انجام شد که در گذشته مدعی شده و بارها اعلام کرده بود، قلعه‌ای امن در منطقه هستیم و اگر همه ارتش‌های کشورهای عربی همزمان به ما حمله کنند، پیروز میدان خواهیم بود.

وی با بیان این‌که «صهیونیست‌ها لحظه‌ای از تقویت بنیه نظامی، امنیتی و دفاعی خود غافل نمی‌شوند»، اظهار کرد: با این وجود، نزدیک ۷ ماه است که صهیونیست‌ها در همین غزه ماندند و به هیچکدام از اهدافی که اعلام‌کرده بودند، نرسیدند. رژیم صهیونیستی در میدان مصاف با غزه بدون پدافند و با انجام هزاران بمباران، راه به جایی نبرده است.

سخنگو و مسئول روابط عمومی کل سپاه با اشاره به تبعات عملیات طوفان الاقصی برای رژیم صهیونیستی گفت: با این عملیات، هیمنه رژیم صهیونیستی در حوزه عملیاتی، نظامی و دفاعی بهم ریخت، همچنین موج حمایت جهانی از فلسطینیان و انزجار از این رژیم رقم خورد.

وی با اشاره به قدرت نظامی کشور با توجه به رقم زدن عملیات وعده صادق اظهار کرد: بعد از دفاع مقدس، لحظه‌ای برای توانمند شدن کشور تحت تدابیر رهبر انقلاب را از دست ندادیم. دفاع مقدس، تهدیدی بود که به فرصتی استثنایی تبدیل شد. در عملیات تنبیهی وعده صادق ۱۰ کشور در حوزه پدافندی به رژیم صهیونیستی کمک کردند و در پس این عملیات، پیروزی کشورمان بر سیستم پدافندی کشورهای مطرحی رقم خورد همان‌هایی که به حمایت رژیم صهیونیستی آمده بود. هیچ کشوری نمی‌خواست ما در این اتفاق موفق شویم، اما خداوند خواست و این اتفاق و عملیات مبارک رقم بخورد و شاهد حمایت جانانه از مردم ایران بودیم. همه مردم از این اقدام ملی حمایت کردند و خداوند نیز برکت داد. بعد از گذشت بیش از ۵۰ سال، کشور شیعیان و اهل بیت (ع) سیلی محکمی به رژیم صهیونیستی زد که آن‌ها باورشان نمی‌شد.

وی با تاکید بر این‌که «با قاطعیت می‌گویم امروز به برکت دفاع مقدس، جانفشانی‌های نیروهای مسلح و تدابیر رهبر معظم انقلاب، کشور امنی داریم از این لحاظ که هیچکس جرات حمله به کشورمان را ندارد.» افزود: امروز دست ما پر است و دشمن هم این نکته را می‌داند. عملیات وعده صادق با سلاح‌های تولید داخل صورت گرفت، عملیات وعده صادق، رزمایش نبود بلکه صحنه عملیات واقعی بود. عظمت این اقدام به صورتی بود که آن‌ها باید مدت ها عطش داشته باشند که این حمله چگونه بوده است. این عملیات نظامی، اقدامی غافلگیرکننده نبود و زمانی که اولین پهپاد پرتاب شد آن‌ها منتظر بودند.

شریف با اشاره به این‌که « ۱۰ کشور در حوزه پدافندی به این رژیم کمک کردند»، افزود: در پس این عملیات، پیروزی کشورمان بر سیستم پدافندی کشورهای مطرحی رقم خورد همان‌هایی که به حمایت رژیم صهیونیستی آمده بود. هیچ کشوری نمی‌خواست ما در این اتفاق موفق شویم، اما خداوند خواست و این اتفاق و عملیات مبارک رقم بخورد و شاهد حمایت جانانه از مردم ایران بودیم. همه مردم از این اقدام ملی حمایت کردند و خداوند نیز برکت داد. عملیات وعده صادق باردیگر به شیعیان و ملت ایران ابهت و برتری بخشید و دل تمام شیعیان و ازادیخواهان دنیا را شاد کرد. امروز دست ما پر است و دشمن هم این نکته را می‌داند؛ خداوند را برای عظمتی که برای ملت ایران افرید شاکریم.

وی با بیان این‌که «مردم ایران بسیار هوشمندانه خادم را از خائن تشخیص می‌دهند و موقعیت‌شناس هستند»، گفت: امیدواریم بتوانیم فدای این مردم شویم و خدمتی صادقانه به آن‌ها داشته باشیم.